Một bác thợ xay có ba cậu con trai với một số tài sản là một nhà xay lúa, một con lừa và một con mèo. Khi bác chết, ba người con chia nhau gia tài: Anh cả được cái nhà xay lúa, anh hai được con lừa, anh ba không còn gì khác đành nhận con mèo. Anh này buồn bã nói một mình:
- Mình được con mèo thì làm ăn gì!
Mèo nghe chủ than phiền thì bảo :
- Cậu chủ đừng buồn. Cậu làm cho tôi một đôi hia để tôi ra ngoài cho đường hoàng thì rồi chả mấy lúc, tôi sẽ làm cho cậu mở mày mở mặt.
Người con út bác thợ xay thấy mèo nói vậy thì rất ngạc nhiên. Nhân có người thợ giày đi qua, anh gọi vào bảo đo chân mèo làm cho nó một đôi hia. Hia làm xong, mèo đi vào, lấy một cái bị, đổ đầy thóc, buộc miệng bị, rồi khoác lên vai. Đoạn, mèo bước ra cửa đi hai chân như người.
Lúc đó trong nước có ông vua thích ăn thịt chim đa đa nhưng chim nhát quá, không người đi săn nào tới gần được. Mèo biết chuyện, bèn nghĩ ra một cách. Nó vào rừng, mở bị, tãi thóc ra, đê dây xuống cỏ, luồn dây vào sau một bụi rậm và đứng rình gần đó. Một lát sau, đa đa bay đến, thấy thóc liền theo nhau nhảy vào bị. Khi thấy đa đa đã vào bị kha khá, mèo giật dây thắt chặt miệng bị. Rồi khoác bị lên vai, nó đi thắng tới cung vua.
Lính canh hô :
- Đứng lại! Đi đâu ?
Mèo đáp :
- Ta vào gặp nhà vua.
- Mi là một con mèo mà dám vào gặp nhà vua ư ? Thôi được. Đức vua hay buồn phiền biết đâu mi “gừ gừ” lại chả làm cho ngài khuây khoả.
Mèo đến yết kiến nhà vua, cúi chào rồi tâu :
- Tâu bệ hạ, chủ tôi là bá tước Ba xin kính dâng ngài ít chim đa đa bẫy được.
Vua gửi lời cảm tạ ông chủ của mèo và cho phép mèo được lấy vàng ở kho chất vào đầy bị.
Về đến nhà, mèo đặt bị xuống đất, nói:
- Thưa cậu, nhà vua gửi lời cảm ơn cậu.
Chàng trai mừng rỡ nhưng không hiểu ra sao. Mèo kể đầu đuôi mọi chuyện và bảo :
- Cậu sẽ không chỉ có từng ấy tiền đâu.
Hôm sau, mèo lại đi hia, vào rừng săn, rồi mang đến cho nhà vua một mớ chim đa đa. Mèo được vua yêu quý, tha hồ vào ra cung điện. Ngày nào nó cũng được vua cho vàng mang về nhà.
Một lần, mèo đang sưởi trong bếp của nhà vua thì người đánh xe bước vào càu nhàu : “Đang định chơi bài lại phải đánh xe cho vua và công chúa ra hồ chơi”. Mèo nghe vậy, lẻn nhanh về nhà bảo chủ :
- Nếu cậu muốn thành phò mã thì hãy đi với tôi ra hồ, rồi xuống hồ mà tắm.
Chàng thợ xay đi theo mèo, cởi sạch quần áo nhảy xuống nước. Mèo lấy quần áo của cậu chủ, đem giấu đi.
Vừa làm xong thì xe vua tới. Mèo lên tiếng than vãn :
- Tâu bệ hạ, bá tước chủ tôi đang tắm dưới hồ thì có tên trộm đến nẫng hết quần áo. Bá tước ở dưới nước đã lâu mà không lên bờ được. Nếu ở lâu nữa thì đến cảm mà chết mất.
Vua nghe vậy, cho dừng xe, sai một tên hầu về cung lấy một bộ quần áo của mình. “Bá tước” mặc bộ quần áo lộng lẫy vào, trông thật xinh trai, dễ thương. Đức vua mời chàng ngồi lên xe, trò chuyện rất ân cần. Công chúa cũng rất thiện cảm với chàng bá tước trẻ, đẹp.
Mèo đi trước, tới một cánh đồng lúa bát ngát có tới trên hai trăm người đang gặt. Mèo hỏi :
- Các bác ơi, lúa nhà ai thế ?
- của thầy phù thuỷ đấy.
Mèo lại dặn :
- Xe nhà vua sắp qua đây. Nếu vua hỏi lúa của ai, các bác cứ đáp là của bá tước nhé.
Mèo đi mãi, tới một khu rừng đẹp, có trên ba trăm người đang đẵn những cây sồi to đê lấy củi. Mèo hỏi:
- Các bác ơi, rừng nhà ai thế ?
- Của thầy phù thuỷ đây.
Mèo dặn :
- Xe nhà vua sắp qua đây. Nếu vua hỏi rừng của ai thì các bác cứ đáp là của bá tước nhé.
Một lát sau, mèo tới lâu đài của thầy phù thuỷ, ngang nhiên tiến vào. Lão phù thuỷ nhìn mèo khinh khỉnh, hỏi nó muốn gì. Mèo vái chào nói:
- Nghe nói thầy có tài biến hoá ra con gì cũng được. Vì vậy tôi đến tận nơi đê xem có đúng không.
Lão phù thuỷ dương dương tự đắc đáp :
- Khó gì cái chuyện vặt ấy.
Nói rồi, chỉ nháy mắt lão đã biến thành một con voi to cao lừng lững.
Mèo bảo :
- Giỏi đấy ! Thế thầy có biến thành sư tử được không ?
- Dễ ợt! – Lão phù thuỷ đáp.
Rồi lão biến ngay thành một con sư tử hung dữ.
Mèo ra vẻ phục lắm :
- Thật kì diệu. Giờ nếu thầy biến được thành một con vật nhỏ như con chuột tôi mới phục thầy là thánh.
Lão phù thuỷ nghe phỉnh thì khoái chí, bảo :
- Chuyện đó ta cũng làm bay.
Chỉ nháy mắt, lão đã biến thành một chú chuột nhắt nhảy tung tăng. Mèo lập tức nhảy tới, vồ lấy chuột, ăn thịt.
Vua cùng công chúa và bá tước đi xe đến cánh đồng lúa bát ngát, vua hỏi:
- Lúa nhà ai đấy các ngươi ?
Mọi người đều đáp theo lời mèo dặn :
- Tâu bệ hạ, của đức ông bá tước ạ.
Vua trầm trồ :
- Chà chà ! Đất rộng mà đẹp quá !
Tới cánh rừng, vua lại hỏi:
- Rừng nhà ai thế các ngươi ?
- Tâu bệ hạ, của đức ông bá tước ạ.
Vua càng ngạc nhiên hơn nữa, bảo :
- Bá tước ạ, chưa chắc ta đã có một khu rừng đẹp như thế này.
Đi tới lâu đài thì đã thấy mèo đứng đợi ở cổng. Xe vừa đỗ, mèo đã nhảy tới mở cửa, nói :
- Tâu bệ hạ, đây là lâu đài của chủ tôi. Bệ hạ tới đây thật là hân hạnh cho chủ tôi.
Vua xuống xe, ngạc nhiên thấy toà nhà lộng lẫy, to đẹp hơn cả cung điện của mình. Bá tước dẫn công chúa vào phòng tiếp tân sáng loáng vàng ngọc châu báu.
Sau đó, công chúa đính hôn với bá tước và khi vua mất, bá tước lên ngôi, phong cho chú mèo đi hia làm tề tướng.
Theo TRUYỆN cổ GRIM (Hữu Ngọc dịch)
Yết kiến : gặp người bề trên với tư cách là khách.
Câu hỏi?
1. Mèo nói gì với cậu chủ khi thây cậu buồn bã vì phần gia tài được chia chỉ là một con mèo ?
2. Mèo làm gì để được nhà vua tin yêu, cho tha hồ vào ra cung điện ?
3. Để giúp cậu chủ trở thành phò mã, mèo đã làm cách nào để nhà vua và công chúa nghĩ rằng :
-
- Cậu chủ của mèo là bá tước ?
- Cậu chủ của mèo rất giàu có ?
4. Em nhận xét gì về tính cách của chú mèo trong câu chuyện này ?
* Em nên tìm đọc Truyện cổ Grim – tác phẩm đặc sắc của văn học thế giới.
